MADEN KAYNAKLARIMIZ VE MERMER YATAKLARIMIZ

Kadın Gözüyle Zuhal Mansfield DEİK / Türk Mısır İş Konseyi Başkanı Zuhal Mansfield  Maden kaynaklarımız ve mermer yataklarımız Girişimcilik bir fıtrattır. Girişimci ruhu yoksa, bunun öğrenilerek elde edilebilecek birşey olmadığına inananlardanım. Herkes deneyebilir, tesadüfü başarılar yakalayabilir ama başarı sürdürülebilir değilse, girişimcilik denenmiştir. Herhangi bir sektörü cinsiyetle bağdaştırmayı ben şahsen sağlıklı bir çıkış noktası olarak görmüyorum. Neden mi? Çünkü sorunun içerisinde bir kabul etmişlik beliriyor. Eğer ben bu kutupsal perspektiften baksaydım, yapmış olduğum ve bir çok kişinin de vurgulayarak dile getirdiği "kadııı olarak" sözünü cesaret kırıcı bulur, gereken adımları atamazdım. Ben olaylara daha çok evrensel bakıyorum. Evvela bir şey ya vardır, ya yoktur? Var ise o varlık nasıl değerlendirilebilir? İküsadi açıdan baktığınızda da, kıt kaynakların en verimli ve en iyi şekilde değerlendirilmesi söz konusu. Hiçbir kaynak sonsuz değil. Tabii ki bu felscfık olarak iki ana başlığa dayanmakta Birisi İktisat' diğeri ise 'Sosyoloji'. Bu iki başlık girişimci ruhuyla birleşince çok daha farklı şeyler ortaya çıkma ihtimali yüksek. Girişimcilik bir fıtrattır. Girişimci ruhu yoksa, bunun öğrenilerek elde edilebilecek birşey olmadığına inananlardanım. Herkes deneyebilir, tesadüfü başarılar yakalayabilir aına başarı sürdürülebilir değilse, girişimcilik denenmiştir. Eğer ufacık bir kıvılcım varsa tabii ki geliştirilebilir. Yoksa zaten yapılacak bir şey yok. Önemli olan var olanı görüp, onu değerlendirebilmek. Kişinin bunun farkına varabilmesi için Ona şans tanımak gerekir. "Yeteneklerin küresel, fırsatların yerel" olduğunu hepimiz biliyoruz. Şimdi spesifik olarak madenciliğe; daha doğrusu benim şahsen faaliyet göstermiş olduğum memercilik sektörüne bakarsak, özellikle de geriye dönüp baktığımızda elinde numunelerle Çin'i dolaşan "kadıngirişimci'nin meydan okumasını görebiliriz. Oysa mermercilik sektöründe ne ilk olarak faaliyet gösteren kadın benim, ne de son olacağım. Benden çok daha önceden bu sektöre girmiş faaliyet gösteren köklü firmalar, aile şirketleri var. Daha önce bahsettiğim gibi olaylara evrensel bakış açım nispeten başarılı olmamın en önemli sebebidndiye düşünüyorum. Örneğin Türk mermerini, Çin piyasasına tanıtıp bir piyasa oluşturdum. Bugün 'Türk Mermerinin' Çin piyasasındaki ekonomisi 1 milyar dolar sevyesinde. Ulaşılabilecek en nihai hedef bu mudur? Tabii ki hayır, bu daha fazla olabilirdi. Bunun sebeplerini araştırmak, kafa yormak, tespit etmek gerekiyordu. Yaşamış olduğum birtakım şeyler, benim ülkemin, Türkiye'nin küresel ekonomik dünyaya hazır olmadığını gösterdi. Bu da, bugün Çin'deki mermer pazarunızm daha büyük olmamasımnın en önemli ve dikkat çekici sebebi, önemli olan özeleştirel bakıp, bu sebebin salt mermer için geçerli olmadığını görebilmektir. Ne yapmam gerekti? Ülkemi en azından bu sektörle alakalı dünya piyasasına en kısa sürede hazır hale gelmesi için nasıl bir katkıda bulunabilirim diye, Türkiye'ye tekrardan yerleşip ülkemdeki bu eksikleri kapatmak içnı çalışmaya başladım. İşte o zaman da iktisadi ve sosoyolojik temel dünya görüşü ve ulusal milliyetçilik görüşleri devreye girdi. Ülkemde var olan kaynakların doğru kullanılmadığını, doğru değerlendirilmediğini düşünüyorum. Mermercilik sektörünü klasik madencilik sektöründen saymamamız gerekir. Çünkü mermer maden sayılmıyor ve zaten maden değil. Mermercilik sektörüne ve mermer ihracatına baktığımızda zaten mermer, üzerine düşen görevi fazlasıyla yerine getiriyor. Nasıl getiriyor? Mermer, kendi içinde sağladığı hatırı sayılır istihdamın yanı sıra Türkiye'yi dışarıda, uluslararası piyasalarda ve muhtelif platformlarda iyi bir tanıtım aracı olarak çok iyi bir görev yapıyor. Bir 'Türk Demiri' dediğinizde bilinmeyebilir ancak Türk Mermeri' dünyada artık yerini aldı. Veya asırlardır dünyaca ünlü medar-ı iftiharımız olan 'Türk lokumu'yla (Turkish Deliglıt) mermer aynı seviyede Türkiye'yi temsil edip, Türkiye'yle özdeşleşmiş durumda ve Türkiye'yi tanıtıyor. Olaylara makro boyutuyla bakıp büyük resmi görmemiz gerekiyor diye düşünüyorum. Nedir büyük resim? Kadın Gözüyle Jp; ~ jk Zuhal Mansfield ^ ^ DEİK / Türk Mısır İş Konseyi Başkanı l mansfield@turcomoney.com Maden kaynaklarımız ve mermer yataklarımız Girişimcilik bir Herhangi bir sektörü cinsiyetle bağdaştırmayı ben 1 milyar dolar sevyesinde. Ulaşılabilecek en nihai ' .... şahsen sağlıklı bir çıkış noktası olarak görmüyorum. hedef bu mudur? Tabii ki hayır, bu daha fazla fltrattir. Girişimci Neden mi? Çünkü sorunun içerisinde bir kabul olabilirdi. Bunun sebeplerini araştırmak, kafa ruhu yoksa, etmişlik beliriyor. Eğer ben bu kutupsal perspektiften yormak, tespit etmek gerekiyordu. Yaşamış olduğum T 7 baksaydım, yapmış olduğum ve bir çok kişinin de birtakım şevler, benim ülkemin, Türkiye'nin küresel hutıutı n&vptîiIpvpk ' ' > ' o vurgulayarak dile getirdiği "kadın olarak" sözünü ekonomik dünyaya hazır olmadığını gösterdi. Bu elde edilebilecek cesaret kırıcı bulur, gereken adımları atamazdım. da, bugün Çin'deki mermer pazarunızm daha hirçpv nİnınrhöırın Ben olaylara daha çok evrensel bakıyorum. büyük olmamasımnın en önemli ve dikkat çekici * ' " Evvela bir şey ya vardır, ya yoktur? Var ise o sebebi, önemli olan özeleştirel bakıp, bu sebebin salt İnananlardanım. varlık nasıl değerlendirilebilir? İktisadi açıdan mermer için geçerli olmadığını görebilmektir. Herkes baktığınızda da, kıt kaynakların en verimli ve en iyi Ne yapmam gerekti? j t .t. şekilde değerlendirilmesi söz konusu. Hiçbir kaynak Ülkemi en azından bu sektörle alakalı dünya en ye l ir, sonsuz değil. Tabii ki bıı felscfık olarak iki ana başlığa piyasasına en kısa sürede hazır hale gelmesi için nasıl tesadüfü başarılar dayanmakta. Birisi 'İktisat' diğeri ise 'Sosyoloji'. Bu bir katkıda bulunabilirim diye, Türkiye'ye tekrardan vn hnlnvnhilir iki başlık girişimci ruhuyla birleşince çok daha farklı yerleşip ülkemdeki bu eksikleri kapatmak içnı S ' şeyler ortaya çıkma ihtimali yüksek. çalışmaya başladım. ama başarı Girişimcilik bir fıtrattır. Girişimci ruhu yoksa, İşte o zaman da iktisadi ve sosoyolojik temel Sürdürülebilir bunun öğrenilerek elde edilebilecek birşey dünya görüşü ve ulusal milliyetçilik görüşleri ı -i olmadığına inananlardanım. Herkes deneyebilir, devreye girdi. Ülkemde var olan kaynakların doğru o tesadüfü başarılar yakalayabilir aına başarı kullanılmadığını, doğru değerlendirilmediğini girişimcilik sürdürülebilir değilse, girişimcilik denenmiştü". düşünüyorum. iprıprımictir Eğer ufacık bir kıvılcım varsa tabii ki geliştirilebilir. Mermercilik sektörünü klasik madencilik ' ' Yoksa zaten yapılacak bir şey yok. Önemli olan var sektöründen saymamamız gerekir. Çünkü mermer olanı görüp, onu değerlendirebilmek. Kişinin bunun maden sayılmıyor ve zaten maden değil. Mermercilik farkına varabilmesi için O'na şans tanımak gerekir. sektörüne ve mermer ihracatına baktığımızda zaten "Yeteneklerin küresel, fırsatların yerel" olduğunu mermer, üzerine düşen görevi fazlasıyla yerine hepüııiz biliyoruz. getiriyor. Şimdi spesifik olarak madenciliğe; daha doğrusu Nasıl getiriyor? benim şahsen faaliyet göstermiş olduğum memercilik Mermer, kendi içinde sağladığı hatırı sayılır sektörüne bakarsak, özellikle de geriye dönüp istihdamın yanı sıra Türkiye'yi dışarıda, uluslararası baktığımızda elinde numunelerle Çin'i dolaşan piyasalarda ve muhtelif platformlarda iyi bir tanıtım "kadın girişimci'nin meydan okumasını görebiliriz. aracı olarak çok iyi bir görev yapıyor. Bir 'Türk Oysa mermercilik sektöründe ne ilk olarak faaliyet Demiri' dediğinizde bilinmeyebilir ancak 'Türk gösteren kadın benim, ne de son olacağım. Benden Mermeri' dünyada artık yerini aldı. Veya asırlardır çok daha önceden bu sektöre girmiş faaliyet gösteren dünyaca ünlü medar-ı iftiharımız olan 'Türk köklü firmalar, aile şirketleri var. lokumu'yla (Turkish Deliglıt) mermer aym seviyede Daha önce bahsettiğim gibi olaylara evrensel bakış Türkiye'yi temsil edip, Türkiye'yle özdeşleşmiş açım nispeten başarılı olmamın en önemli sebebidü- durumda ve Türkiye'yi tanıtıyor, diye düşünüyorum. Örneğin Türk mermerini, Çin Olaylara makro boyutuyla bakıp büyük resmi piyasasına tanıtıp bir piyasa oluşturdum. Bugün görmemiz gerekiyor diye düşünüyorum. 'Türk Mermerinin' Çin piyasasındaki ekonomisi Nedir b üyük resim? TURCOMDNEY'COM l NİSAN2014 I Asıl olan soru şu: Mermeri verip, karşılığında ne alıyoruz? Mermer ihracatı karşılığında yüksek teknoloji transferi yapıyorsak, bu yüksek teknoloji ile üretimdeki verimliliğimizi artırıyorsak, maliyeti düşürüyorsak; piyasadaki rekabet gücümüzü artırır; ileriye dönük ve kalıcı, akıllıca bir adım atmış oluruz. Mermerimizin çok değerli olduğu gerçeği kabulüm. Ama unutmayalım ki mermerin bir de mullak kıymeti vardır. Ona kalkıp da kinayevi ifadeyle kutsal, dokunulmamavSi gereken bir değer biçersek, mermere haksızlık yapmış oluruz. Realist ve rasyonel baktığımızda, ihracatta mermer kendi yerini bulmuştur. "Mermer ihracatına gerek yoktur" denmeyecek kadar önemlidir ama madeıı ihracatımızın butun yükümlülüğü mermere yüklenmeyecek kadar da önemsiz. Biz mermere fazla değer yüklersek ulusal anlamda madene ve madenciliğe haksızlık etmiş oluruz. Konsantremizi esasa yöneltmemiz gerekirken, "mermeri plaka halinde kesilmiş olarak mı, yoksa bloklar halinde mi ihraç etmeliyiz" tartışması kısır bir tartışma olur diye düşünüyorum. Asıl olan soruşu: Mermeri verip, karşılığında ne alıyoruz? Mermer ihracatı karşılığında yüksek teknoloji transferi yapıyorsak, bu yüksek teknoloji ile üretimdeki verimliliğimizi artırıyorsak, maliyeti düşürüyorsak; piyasadaki rekabet gücümüzü artırır, ileriye dönük ve kalıcı, akıllıca bir adım atmış oluruz. Unutmayalım ki küresel ekonominin avantajı olduğu gibi olumsuz etkileri de var. Artık akıllıca, ileriye dönük ve verimliliği baz alarak üretim ekonomisine dönmeliyiz. Yer altı ve yer üstü kaynaklarımızı en verimli şekilde değerlendirmeliyiz, eğer bu kiresel kervanda 'Biz de varız' demek istiyorsak. Bu ne anlama geliyor? Eğer tüketime yönelik ve tüketim ağırlıklı bir ekonomi güdersek, ileri teknolojiye salıip ve çok daha az ve lıiçbir hammaddeye ve kaynağa sahip olmayan ülkelerin ürettiklerini tüketmek zorunda kalarak, bağımlı olmaya mahkum oluruz. Bir milletin egemenliği ancak ve ancak ekonomik bağımsızlıktan geçer. Oysa dünya piyasalarında sunulan yüksek teknoloji ürünlerinin çoğunun ham maddesinin ev sahibiyiz. Akıla şu soru geliyor hemen. Peki o halde neden biz daha farklı, daha bağımsız bir ekonomiye sahip değiliz? Bizim ekonomomiz neden hala Tcırılgan ekonomi' olarak nitelendiriliyor? Bunu değiştirmenüz için çok çalışmalıyız çok... Kolay değil. Dünyada bütün ülkeler varolma mücadelesi veriyor. Bu bir ekonomik var olma mücadelesi. Bu esnada neler yapılmıyor ki? Var obnak için ne tavizler verilmiyor ki? Birliklermi kurulmuyor? Bilateral antlaşmalar mı yapılmıyor? En bariz örnek AB. Yunanistan örneğine bakalım. İspanya örneğine, Portekiz örneğine bakalım. Örnek ve ibret alalım. Onların yaptığı hataları, yanlışları yapmamamız için bu ülkeleri çok iyi incelememiz gerekiyor. İspanya, çeşit olarak az da olsa hatırı sayılır yer altı kaynakları ve madenlere sahip. AB'ye ilk üye olduğu dönemde yer üstü kaynakları ve insan kaynakları olarak Avrupa'nın önde gelen ülkelerindendi. Bugün ne oldu. Bunları çok iyi analiz etmemiz gerekir ki, aynı konuma düşmeyelim. » Asıl olan soru şu: Mermeri verip, karşılığında ne alıyoruz? Mermer ihracatı karşılığında yüksek teknoloji transferi yapıyorsak, bu yüksek teknoloji ile üretimdeki verimliliğimizi artırıyorsak, maliyeti düşürüyorsak; piyasadaki rekabet gücümüzü artırır; ileriye dönük ve kalıcı, akıllıca bir adım atmış oluruz. t,,"' ^ - "İ -w, m ^ ¦ 111 - : _ Ui Mermerimizin çok değerli olduğu gerçeği kabulüm. Ama güdersek, ileri teknolojiye salıip ve çok daha az ve lıiçbir unutmayalım ki mermerin bir de mullak kıymeti vardır. Ona hammaddeye ve kaynağa sahip olmayan ülkelerin ürettiklerini kalkıp da kinayevi ifadeyle kutsal, dokunulmaması gereken bir tüketmek zorunda kalarak, bağımlı olmaya mahkum oluruz. Bir değer biçersek, mermere haksızlık yapmış oluruz. milletin egemenliği ancak ve ancak ekonomik bağımsızlıktan Realist ve rasyonel baktığımızda, ihracatta mermer kendi geçer, yerini bulmuştur. "Mermer ihracatına gerek yoktur" denmeyecek Oysa dünya piyasalarında sunulan yüksek teknoloji ürünlerinin kadar önemlidir ama maden ihracatımızın bütün yükümlülüğü çoğunun ham maddesinin ev sahibiyiz. Akıla şu soru geliyor mermere yüklenmeyecek kadar da önemsiz. hemen. Biz mermere fazla değer yüklersek ulusal anlamda madene ve Peki o halde neden biz daha farklı, daha bağımsız bir ekonomiye madenciliğe haksızlık etmiş oluruz. sahip değiliz? Bizim ekonomomiz neden hala Tcırılgan ekonomi' Konsantremizi esasa yöneltmemiz gerekirken, "mermeri olarak nitelendiriliyor? Bunu değiştirmenüz için çok çalışmalıyız plaka halinde kesilmiş olarak mı, yoksa bloklar halinde mi ihraç çok... etmeliyiz" tartışması kısır bir tartışma olur diye düşünüyorum. Kolay değil. Dünyada bütün ülkeler varolma mücadelesi veriyor. Asıl olan soru şu: Mermeri verip, karşılığında ne alıyoruz? Bu bir ekonomik var olma mücadelesi. Bu esnada neler yapılmıyor Mermer ihracatı karşılığında yüksek teknoloji transferi ki? Var obnak için ne tavizler verilmiyor ki? Birliklermi kurulmuyor? yapıyorsak, bu yüksek teknoloji ile üretimdeki verimliliğimizi Bilateral antlaşmalar mı yapılmıyor? En bariz örnek AB. artırıyorsak, maliyeti düşürüyorsak; piyasadaki rekabet Yunanistan örneğine bakalım. İspanya örneğine, Portekiz gücümüzü artırır, ileriye dönük ve kalıcı, akıllıca bir adım atmış örneğine bakalım. Örnek ve ibret alalım. Onların yaptığı hataları, oluruz. Unutmayalım ki küresel ekonominin avantajı olduğu yanlışları yapmamamız için bu ülkeleri çok iyi incelememiz gibi olumsuz etkileri de var. Artık akıllıca, ileriye dönük ve gerekiyor. verimliliği baz alarak üretim ekonomisine dönmeliyiz. Yer altı İspanya, çeşit olarak az da olsa hatırı sayılır yer altı kaynakları ve yer üstü kaynaklarımızı en verimli şekilde değerlendirmeliyiz, ve madenlere sahip. AB'ye ilk üye olduğu dönemde yer üstü eğer bu kiresel kervanda 'Biz de varız' demek istiyorsak. kaynakları ve insan kaynakları olarak Avrupa'nın önde gelen Bu ne anlama geliyor? ülkelerindendi. Bugün ne oldu. Bunları çok iyi analiz etmemiz Eğer tüketime yönelik ve tüketim ağırlıklı bir ekonomi gerekir ki, aynı konuma düşmeyelim. » TURCDMONEY'COM I NİSAN 2014 I 67